انقلاب و رقابت در سواحل جنوبی دریای مازندران: جنبش اتحاد اسلام گیلان (جنگل) و اتحاد ملی طبرستان (1336 ق/ 1918)

نویسندگان

محمد علی کاظم بیکی

چکیده

در خلال جنگ جهانی اول (1332 - 1337 ق/ 1914 – 1918 م)، ولایت گیلان، در سواحل جنوبی دریای مازندران، پس از فروپاشی روسیة تزاری، شاهد برآمدن و استیلای جنبش مردمی و مسلحانة «اتحاد اسلام»، معروف به جنگل، شد که بر مبنای عقاید اسلامی (پان اسلامیزم) و نیز مواضع ملی گرایانه خواهان استقلال کشور بود. جنگلی ها به رغم موفقیت در گیلان، در نفوذ به سایر مناطق جنوب دریای مازندران شکست خوردند. پژوهش حاضر موانع گسترش جنبش اتحاد اسلام در ولایت ساحلی مازندران (طبرستان سابق)، در همسایگی گیلان، را در سال 1336 ق/ 1918 م بررسی می کند. در آن زمان، این جنبش در اوج خلوص، محبوبیت، و موفقیت بود. یافته های این تحقیق نشان می دهد که در مازندران، با وجود استعداد برای تحرکات انقلابی، جنگلی ها با مخالفت تشکیلاتی تازه برآمده و غیر مردمی موسوم به اتحاد ملی طبرستان مواجه شدند که مدعی خودمختاری سیاسی برای توسعة مازندران بود. اتحاد ملی طبرستان، که در اصل پاسخ فرماندهان نظامی زمین دار به جنبش اتحاد اسلام بود، در عمر کوتاه خود موفق شد از نفوذ جنگلی ها نه تنها در مازندران، بلکه در ولایت استرآباد نیز ممانعت کند. این یافته ها همچنین نشان می دهد که عمل گرایی جنگلی ها موجب کناره گرفتن نیروهای مترقی و فعالان مازندرانی از ایشان شد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

انقلاب و رقابت در سواحل جنوبی دریای مازندران: جنبش اتحاد اسلام گیلان (جنگل) و اتحاد ملی طبرستان (1336 ق/ 1918)

در خلال جنگ جهانی اول (1332 - 1337 ق/ 1914 – 1918 م)، ولایت گیلان، در سواحل جنوبی دریای مازندران، پس از فروپاشی روسیة تزاری، شاهد برآمدن و استیلای جنبش مردمی و مسلحانة «اتحاد اسلام»، معروف به جنگل، شد که بر مبنای عقاید اسلامی (پان‌اسلامیزم) و نیز مواضع ملی‌گرایانه ‌خواهان استقلال کشور بود. جنگلی‌ها به‌رغم موفقیت در گیلان، در نفوذ به سایر مناطق جنوب دریای مازندران شکست خوردند. پژوهش حاضر موانع گ...

متن کامل

اندیشه اتحاد اسلام در میان مسلمانان قفقاز جنوبی (1920-1870)

چکیده در اواخر قرن نوزدهم میلادی اندیشه­ اتحاد اسلام در میان عده­ای از اندیشمندان عثمانی مطرح شد و در زمان سلطان عبدالحمید دوم، شکل سیاست دولتی یافت. این اندیشه خیلی زود از مرزهای عثمانی درگذشت و در بین ایرانیان و مسلمانان مناطق دیگر نیز طرفدارانی یافت. در این میان مسلمانان قفقاز جنوبی، که تحت اداره دولت روسیه تزاری قرار داشتند، از این جریان برکنار نماندند و بخصوص در بین روشنفکرانی که به نوعی ...

متن کامل

شپشک‌های گیاهی (Hemiptera: Coccoidea) سواحل جنوبی دریای خزر (استان‌های گلستان، گیلان و مازندران)

در این بررسی 58 گونه شپشک ‌گیاهی متعلق به خانواده‌های Asterolecanidae، Coccidae، Diaspididae، Eriococcidae و Pseudococcidae از استان‌های گیلان، مازندران و گلستان معرفی می‌شود. خصوصیات کلی هر خانواده و کلید شناسایی در سطح جنس برای هر خانواده ارائه شده است. فهرست گونه‌های تشخیص داده شده همراه با محل جمع‌آوری، تاریخ جمع‌آوری، گیاه میزبان و نام جمع‌آوری‌کننده قید شده ‌است. از بین این گونه‌ها، 25 گو...

متن کامل

نقش محال ثلاث، به مرکزیت تنکابن، در دوره اول جنبش جنگل

در جریان جنگ جهانی اول، هیئت اتحاد اسلام جنبش جنگل، برای مقابله با بیگانگان، حفظ استقلال کشور و رعایت اصول مشروطیت و شعائر اسلامی، در گیلان تشکیل شد. در این زمان، به خاطر ضعف کابینه‌های دولت و اشغال ایران و همچنین ضعف و بدبینی دولتمردان محلی در محال ثلاث (مازندران غربی)، عده‌ای از سران مشروطه سابق چون سالار فاتح، به قصد تضعیف خاندان خلعتبری و کسب قدرت در محال ثلاث، با جنبش اتحاد اسلام جنگل همکا...

متن کامل

شپشک های گیاهی (hemiptera: coccoidea) سواحل جنوبی دریای خزر (استان های گلستان، گیلان و مازندران)

در این بررسی 58 گونه شپشک گیاهی متعلق به خانواده های asterolecanidae، coccidae، diaspididae، eriococcidae و pseudococcidae از استان های گیلان، مازندران و گلستان معرفی می شود. خصوصیات کلی هر خانواده و کلید شناسایی در سطح جنس برای هر خانواده ارائه شده است. فهرست گونه های تشخیص داده شده همراه با محل جمع آوری، تاریخ جمع آوری، گیاه میزبان و نام جمع آوری کننده قید شده است. از بین این گونه ها، 25 گونه...

متن کامل

طبقه‌بندیِ هیدرودینامیکی سواحل جنوبی دریای خزر-استان مازندران

In this study, Mazandaran province's coasts have been classified by using Relative Tide Range,  and  hydrodynamic models. For this, investigations of waves hydrodynamics, measurement of bed morphology's profiles and sediment characteristics along surfzone, and analyzing of hydrographic maps at 7 stations in east (Neka, Larim and Babolsar), middle (Mahmudabad and Kohnesara) and west pa...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
تحقیقات تاریخ اجتماعی

ناشر: پژوهشگاه علوم انسانی ومطالعات فرهنگی

ISSN 2383-0484

دوره 2

شماره 2 2013

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023